کیومرث پوراحمد، یک سال پس از مرگ؛ از عکس با شهبانو فرح پهلوی تا رد خودکشی


۱۴/اردیبهشت/۱۴۰۳
بابک غفوری آذر
راديو فردا

۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ انتشار اظهارنظر دختر کیومرث پوراحمد در رد خودکشی این سینماگر فقید بار دیگر باعث گمانه‌زنی‌های مختلف دربارهٔ چگونگی و دلایل مرگ آقای پوراحمد شد. اظهارات پگاه پوراحمد مدتی پس از انتشار دو عکس از این نویسنده و کارگردان در کنار شهبانو فرح پهلوی، ملکه پیشین ایران، در رسانه‌های اجتماعی بیان شد.

خبر درگذشت کیومرث پوراحمد فروردین سال ۱۴۰۲ منتشر شد. آن زمان، برخی چهره‌ها و رسانه‌ها از جمله ماهنامهٔ «فیلم‌ امروز» علت مرگ او را «خودکشی» اعلام کردند.



چند روز بعد، عکسی در شبکه‌های اجتماعی از این فیلمساز منتشر شد که او را در حالت حلق‌آویزشده با کبودی‌هایی بر دست نشان می‌داد. انتشار این عکس، نزد برخی، تردیدهایی دربارهٔ روایت‌های قبلی از دلایل مرگ آقای پوراحمد ایجاد کرد.

بیشتر در این باره:
دختر کیومرث پوراحمد: این که پدرم خودش را کشته باشد درست نیست
همزمان مشخص شد که آقای پوراحمد پیش از مرگ رمانی با نام «همهٔ ما شریک جرم هستیم» با نام مستعار در خارج از کشور منتشر کرده بود. مضمون این رمان در رد حکومت جمهوری اسلامی و ستایش از دوران پیش از انقلاب ایران بود. این موضوع در کنار انتشار برخی اظهارنظرهای انتقادی آقای پوراحمد در سال‌های گذشته باعث تداوم فضای تردید و پرابهام شد.

در تازه‌ترین تحولات، پگاه پوراحمد، دختر آقای پوراحمد، در گفت‌وگو با روزنامهٔ اعتماد خودکشی پدرش را رد کرده و بدون بیان جزئیات بیشتر گفته است که پدرش می‌دانست چه بلایی می‌خواهد سرش بیاید.

خانم پوراحمد همچنین گفته است که «همهٔ خانواده هر کدام به نوع خودمان بر این موضوع تأکید داریم که پدرمان شمال نرفت که خودش را بکشد». او همچنین نوشتۀ‌ اخیر عمه‌اش، توران پوراحمد، را تأیید کرد که در اینستاگرام نوشته بود برادرش را «شکنجه‌ کردند و بعد جسد بی‌جان او را به دار آویختند».

شماره ۷۴۸ پادکست «صحنۀ» رادیو فردا درباره کیومرث پوراحمد است که یک سال پس از درگذشتش همچنان نامش در فضای رسانه‌ای ایران به تناوب مطرح می‌شود. از عکس‌هایش با شهبانو فرح پهلوی تا اظهارات خبرساز دخترش در رد خودکشی او. در این شماره از واکنش رسمی دفتر شهبانو فرح پهلوی به عکس‌ها
۱ pic.twitter.com/uFqPW1kABM

— Babak Ghafooriazar بابک غفوری‌آذر (@babakazar) May 2, 2024

پیش از این اظهارات، دو عکس از کیومرث پوراحمد منتشر شده بود که او را در حالتی صمیمی و ستایش‌آمیز در کنار شهبانو فرح پهلوی، ملکه پیشین ایران، نشان می‌داد. دفتر شهبانو پهلوی در پاسخ به پرسش‌های رادیوفردا دربارهٔ این عکس‌ها و دیدار چنین پاسخ داد که آن دیدار از مجاری رسمی دفتر انجام نشده بود و این دفتر اطلاعات بیشتری دربارهٔ تاریخ و چگونگی انجام آن ندارد.

هوشنگ اسدی، روزنامه‌نگار و سردبیر پیشین نشریهٔ توقیف‌شدهٔ «گزارش فیلم» که از دوستان آقای پوراحمد بود، از انجام دیدارش با شهبانو فرح پهلوی در همان زمان اطلاع داشت، در گفت‌وگو با پادکست «صحنۀ» رادیوفردا گفت که آن دیدار با رعایت حداکثر ملاحظات امنیتی در روزهای ابتدایی پس از مرگ عباس کیارستمی در پاریس انجام شد.

به‌گفتۀ آقای اسدی که از زمان توقیف «گزارش فیلم» در پاریس اقامت دارد، کیومرث پوراحمد همراه چند سینماگر دیگر در روزهای درگذشت عباس کیارستمی در پایتخت فرانسه بود.

عباس کیارستمی ۱۴ تیر ۱۳۹۵ در بیمارستانی در شهر پاریس درگذشت.


کیومرث پوراحمد از اواخر دهه ۹۰ خورشیدی در اظهارنظرهایش لحن انتقادی شدیدتری داشت و در مورادی از امضاکنندگان بیانیه‌های اعتراضی سینماگران ازجمله بیانیه‌ای در اعتراض به تداوم بازداشت زندانیان سیاسی پس از همه‌گیری ویروس کرونا بود.

آخرین فیلم کیومرث پوراحمد «پرونده باز است» نام داشت که بهمن ۱۴۰۱ در جشنوارهٔ فیلم فجر به نمایش درآمد. آقای پوراحمد همان زمان در واکنش به اعلام نام فیلمش در جشنوارهٔ فجر نوشت: «با اين همه داغى كه بر دل داريم، ديگر چه جشنى! چه جشنواره‌اى!؟» او در نشست رسانه‌ای نمایش فیلمش هم شرکت نکرد.

آقای پوراحمد پیشتر در دوره‌های مختلف جشنواره فیلم فجر شرکت کرده بود و چند فیلم کارنامه‌اش نیز با حمایت نهادهای رسمی و دولتی ساخته شد. او همچنین مستندی با نام «مرتضی و ما» را اوایل دهه ۷۰ خورشیدی در ستایش از مرتضی آوینی از چهره‌های سرسخت حامی حکومت به تهیه‌کنندگی مؤسسهٔ «روایت فتح» ساخت.

همچنین قرار بود در سال ۱۳۷۷ و به تهیه‌کنندگی همین موسسۀ وابسته به سپاه پاسداران فیلمی دربارهٔ زندگی محمدرضا شاه پهلوی بسازد که به نتیجه نرسید. فیلمنامهٔ این فیلم اما در قالب کتاب یک سال پس از آن منتشر شد؛ فیلمنامه‌ای که در نگاه به دوران پیش از انقلاب ۵۷ و حاکمان پیشین ایران، نگاه بسیار متفاوتی نسبت به کتاب آخر آقای پوراحمد دارد.

دربارهٔ روند فعالیت‌های کیومرث پوراحمد در سال‌های پس از انقلاب و تغییر دیدگاهش در سال‌های اخیر، ناصر زراعتی، نویسنده و از دوستان او، به پادکست «صحنه» گفت که کیومرث پوراحمد انسانی بسیار احساساتی بود و وقتی مشاهده کرد همهٔ مشارکتش در تحولات سیاسی به نتیجهٔ مطلوب نرسید، در سال‌های اخیر به شدت خشمگین شده بود و خشمش را به شکل آشکاری بیان می‌کرد.

آقای زراعتی که همراه کیومرث پوراحمد از اعضای گروه تولید فیلم «خانۀ دوست کجاست» اثر عباس کیارستمی بود، گفت که او نیز با دختر آقای پوراحمد در رد خودکشی این سینماگر هم‌نظر است.

همهٔ اظهارات دوستان کیومرث پوراحمد را می‌توانید در پادکست صحنه بشنوید.


https://www.radiofarda.com/a/32931874.html


https://rfe-audio-ns.akamaized.net/FRD/2024/05/01/01000000-c0a8-0242-7853-08dc69beee32.mp3?download=1