جمهوري اسلامي در آستانه گذار مرگ و زندگي

از صفحه تلگرام بيژن اشتري
https://t.me/bijan_ashtari/98

گرچه جمهوري اسلامي عموما به عنوان يک نظام اقتدارگرا(ديکتاتوري)شناخته شده اما خصوصيات آن شباهت بيشتري به نظام‌هاي توتاليتر(تماميت خواه) دارد.مهم‌ترين خصوصيت نظام توتاليتر دخالتش در خصوصي‌ترين جنبه‌هاي زندگي انسان است و اسلام ،که ايديولوژي نظام جمهوري اسلامي است، بيش از هر دين و آيين و مکتبي در عميق‌ترين وجوه زندگي خصوصي انسان ‌ها دخالت دارد.

جمهوري اسلامي چند خصوصيت ديگر هم دارد که او را شبيه معروف‌ترين نظام‌هاي توتاليتر تاريخ مي‌کند.ليونارد شايپرو صفات ويژه يک حکومت توتاليتر را اين‌گونه فهرست کرده-اصالت رهبر،انقياد نظام قضايي،دخالت رژيم در زندگي خصوصي مردم،مشروعيت رژيم بر اساس تاييد ظاهري توده‌اي و تسلط گروه خاص حاکمان بر اقتصاد و سياست و رسانه.

بنا به همه اين نشانه‌ها جمهوري اسلامي به نظرم يک نظام توتاليتر است که درجه اي بالاتر از يک نظام ديکتاتوري متعارف است.باري،اين نظام عمرش را کرده و حالا به سر يک دو راهي مرگ و زندگي رسيده است.هانا آرنت مي‌گويد «سرشت نظام توتاليتر اين است که هر ماه که بگذرد بايد افراطي تر شود» او اسم اين خصوصيت را گذاشته «حرکت مستمر جنون‌آميز جنبش‌هاي توتاليتر». معناي اين حرف اين است که جنبش توتاليتر فقط تا زماني در قدرت مي‌ماند که بتواند مستمرا به حرکت رو به جلوي خود ادامه دهد. درست شبيه دوچرخه‌سواري که براي نيفتادن بايد مدام رکاب بزند. اما جمهوري اسلامي توتاليتر ديگر قادر به رکاب زدن نيست. حجاب اجباري که در حکم ديوار برلين نظام است در آستانه فروپاشي قرار دارد، اعتراضات مردمي چنان شکافي در کليت نظام ايجاد کرده که پر شدني نيست ، ايديولوژي حکومتي به اوج فرسودگي رسيده و انحصار رسانه‌اي به يمن گسترش اينترنت از دست نظام خارج شده.

توتاليتاريسم اسلامي به پايان عمرش رسيده و نظام بايد انتخاب سختي بکند بين - رها کردن شيوه حکمراني توتاليتر و تبديل شدن به يک ديکتاتوري متعارف يا اصرار بر ادامه شيوه قديمي و از دست دادن همه چيز. جمهوري اسلامي توتاليتر ديگر نمي‌تواند رو به جلو حرکت کند و به قول آرنت «چاره‌اي ندارد جز از دست دادن تمام دستاوردهاي قبلي‌اش»

اما گذار از ديکتاتوري توتاليتر به ديکتاتوري متعارف به راحتي انجام‌پذير نيست. شوروي توتاليتر و چين توتاليتر به لطف رهبران خردمندشان, جامعه نسبتا آرامشان و اقتصاد نسبتا با ثباتشان از اين گذر به سلامت گذشتند و کليت نظام خود را حفظ کردند. اما جمهوري اسلامي با اين جامعه بشدت ناآرام، با اين اقتصاد به شدت بحران زده و با اين فقدان حاکمان خردمند چگونه مي‌تواند از اين گذر به سلامت عبور کند؟من که راه نجاتي برايش نمي‌بينم.

بيژن اشتري
http://instagram.com/bijan_ashtari
@bijan_ashtari