کمبود آب ايران را در معرض خطر «آخرالزمان سياسي و اقتصادي» قرار داده است

بلومبرگ: سدسازي افراطي بر رودخانه‌هاي خوزستان، درياچه‌ها و تالاب‌ها را خشکانده است

صداي آمريکا

https://ir.voanews.com/opinion/water-shortages-threaten-iran-political-and-economic-apocalypse

- خبرگزاري بلومبرگ در مقاله‌اي به قلم يک کارشناس امور بين‌الملل، هشدار مي‌دهد که ايران به دليل کمبود آب با خطر رسيدن به «آخرالزمان سياسي و اقتصادي» مواجه است.



بابي گاش، ستون‌نويس مسائل خارجي در بلومبرگ، مي‌نويسد در برابر اعتراض‌هاي فزاينده به معضل کمبود آب در ايران، مقامات دولت نمي‌توانند بهانه کنند که غافلگير شده‌اند و کسي نمي‌توانست بحران را پيش‌بيني کند، چون خودشان آن را پيش‌بيني کرده بود. وي مي‌افزايد که عيسي کلانتري، هنگامي که در سال 2015 وزارت کشاورزي را برعهده داشت، هشدار داده بود که کمبود آب 50 ميليون نفر، برابر با 60 درصد از مردم ايران را وادار خواهد کرد که کشور را ترک کنند.

اما همين پيشگوي غيبي در دو سالي که از انتصابش به مقام معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان حفاظت از محيط زيست مي‌گذرد، نه تنها کاري در باره مصيبتي که خودش پيش‌بيني کرده بود، انجام نداد، بلکه پيش‌گويي‌هاي سهمگين‌تر ديگري را هم به آن افزود. تابستان اخير، او بروز «جنگ آب» در روستاهاي دور افتاده و فروپاشي کشور را پيش‌بيني کرد. اين پيش‌بيني براي اهالي استان‌هاي تشنه‌لب، آن هم در تابستاني که همکار ديگر آقاي کلانتري، يعني رضا اردکانيان وزير کشاورزي، آن را خشک‌ترين تابستان نيم‌قرن اخير توصيف کرده است، اطمينان‌بخش نبود.

ستون‌نويس بلومبرگ به ابعاد قومي اعتراض‌ها اشاره مي‌کند و مي‌افزايد که مشکل تنها کمبود آب نيست، بلکه کمبود آب، تنها يکي از مظاهر قصور دولت مرکزي در عرضه خدمات اساسي به استاني است که منابع آن به طرزي تهاجمي مورد بهره‌برداري قرار داشته است.

پاسخ تهران به اعتراض‌ها، به طرزي تغييرناپذير، توسل به قوه قهريه بي‌فکر و رحم بوده است، که از سوي نيروي انتظامي، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و شبه‌نظاميان بسيج، اعمال مي‌شود.


نويسنده بلومبرگ هشدار مي‌دهد، در صورتي که اعتراض‌ها ادامه پيدا کند، ماه آينده و با روي کار آمدن دولت ابراهيم رئيسي، روحاني محافظه‌کار افراطي، خشونت بالا خواهد گرفت و چالش‌هاي ديگر، از جمله شرايط وخيم اقتصادي، بحران شيوع کرونا، و مذاکرات رفع تحريم‌ها با آمريکا که به محاق افتاده است، نيز پيش روي او قرار خواهد داشت.

ستون‌نويس بلومبرگ بحران کمبود آب را ناشي از سياست «اقتصاد مقاومتي» مي‌داند که «خودکفايي کشاورزي» يکي از پايه‌هاي اصلي آن است. اين سياست کشاورزان را به استفاده از منابع زيرزميني تشويق کرد و کارشناسان محيط زيست پيش‌بيني مي‌کنند که در نتيجه آن،‌ آبخيزها در 12 استان از 31 استان کشور تا 50 سال ديگر خشک خواهند شد. اين در حالي است که سدسازي افراطي بر رودخانه‌هاي خوزستان، درياچه‌ها و تالاب‌ها را خشکانده است.

ستون‌نويس بلومبرگ مي‌افزايد که پيش‌بيني پيامد سياسي اين همه، چندان سخت نيست: مهاجرت اقليمي در مقياسي بسيار بزرگ. اگر شمار پيش‌بيني‌ شده آقاي کلانتري، يعني 50 ميليون نفر، زياد به نظر مي‌رسد، بايد به اين موضوع توجه کرد که از هم اکنون شمار کثيري از ايرانيان که از روستاها به مراکز شهري نقل مکان کرده‌اند، صف‌هاي متورم‌ بيکاران را بزرگتر و عصباني‌تر کرده‌اند. رهبران حکومت ايران به خوبي مي‌دانند بار قبل که چنين وضعي رخ داد، چه پيش آمد.

نويسنده اين مطلب در پايان مي‌نويسد، نارضايي ضعيف‌ترين طبقه جامعه شهري ايران آتش‌ انقلاب 1357، که به وجودآورنده حکومت جمهوري اسلامي بود، را برافروخت، اما بار بعد اين آتش ممکن است آن حکومت را بسوزاند و از بين ببرد.

مقاله بلومبرگ:
https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2021-07-23/iran-faces-a-water-apocalypse-as-hardliners-consolidate-power