از کانال تلگرام بیژن اشتری
به نظرم آقای رئیسی بیشترین شانس را داشت که در آینده رهبر شود به دلایل زیر: *آقای رئیسی پس از آقای خامنهای شخص دوم نظام محسوب میشد.در سلسله مراتب جمهوری اسلامی رهبر شخص اول است و رییس جمهور شخص دوم و طبیعتا شخص دوم در صورتی که روحانی باشد گزینه اصلی برای انتخاب به مقام رهبری است.همانطور که آقای خامنهای پس از فوت آقای خمینی طبیعیترین گزینه برای نشستن به جای ایشان بود.
*آقای رئیسی سابقه پررنگی در زمینه امور اجرایی داشت.گرچه افرادی مثل من به نحوه مدیریت ایشان انتقادات جدی داشتیم اما از نظر نظام ایشان مدیر لایقی به حساب میآمد که پیشینه ریاست بر دو قوای قضاییه و مجریه را داشت.پس خصوصیت مدیر و مدبر بودن را که از جمله شرایط رهبریست دارا بود.برخی ها میگویند که آقای رییسی از این رو ریس جمهور شد که ناکارآمدی اش بر عموم مردم عیان شود و در نتیجه شانسش برای رهبری بسوزد.این حرف به نظرم کاملا غلط است.در سازوکار انتخاب رهبر آینده تنها عاملی که اهمیت ندارد محبوبیت مردمی یا افکار عمومی است.انها که رهبر را انتخاب میکنند بر اساس عواملی جز این دست به گزینش فرد مورد نظر میزنند.اتفاقا ناکارآمدی در این مقوله خاص حتی میتواند یک امتیاز برای نامزد به شمار رود.اگر ساز و کارهای انتخاب رهبر در بسیاری از کشورها را مورد مطالعه قرار دهید متوجه خواهید شد که نامزد به ظاهر ضعیف و ملایم همیشه بیشترین شانس را برای رهبر شدن داشته.استالین پس از مرگ لنین ضعیفترین نامزد برای نشستن بر جای او بود.خروشچف پس از مرگ استالین نیز ضعیفترین نامزد بود و ایضا برژنف پس از خروشچف.اما جملگی رهبر شدند.این الگو را درباره چائوشسکو، انور خوجه و بسیاری دیگر از رهبران مشاهده میکنیم.معمولا نامزدان قدرتمندی که به هر دلیلی شانس خود را برای رهبر شدن اندک میبینند در قالب کینگ میکر فرو میروند و کسی را از بین خودشان انتخاب میکنند که ضعیف تر باشد ،با این خیال که در ذیل رهبری چنین فردی پایگاه قدرت آن ها مصون میماند و آنها میتوانند از پشت پرده قدرت واقعی را در دست داشته باشند.که البته تجربه تاریخی ثابت کرده چنین خیالی باطل است.
*اگر آقای رئیسی دچار سانحه مرگبار هوایی نمیشد به احتمال بسیار زیاد دو روز بعد به عنوان رییس مجلس خبرگان انتخاب میشد و همین شانس او را برای رهبر شدن در آینده بسیار بیشتر میکرد.
*برخی میگویند ایشان بیسواد بود و شایستگی لازم برای رهبری را نداشت.این هم حرف غلطیست زیرا معنای سواد از نظر نظام سواد مذهبی است که آقای ریسی آن را داشت که اگر نداشت نایب رییس خبرگان نمیشد.
نداشتن تحصیلات کلاسیک از شانس آقای رئیسی برای رهبر شدن کم نمیکرد.در کشورهای دموکراتیک تحصیلات کلاسیک و دانشگاهی نامزدان مناصب بالای دولتی عامل مهمی است در انتخاب شدن آنها اما در کشورهای غیردمکراتیک چنین نیست و چه بسا تحصیلات دانشگاهی حتی یک ضعف به شمار آید.استالین هفت هشت کلاس بیشتر در حوزه علمیه مسیحی تفلیس نخوانده بود.خلفش خروشچف بنا به گفته خودش، « فقط دو تا زمستان در مدرسه کلیسای دهات»اش درس خوانده بود.مادورو حاکم فعلی ونزوئلا راننده اتوبوسی بود با نه کلاس سواد. حتی بیسمارک ،بنیانگذار آلمان ،به زحمت سواد خواندن و نوشتن داشت و غیره.در کشورهای انقلابی مهم این است که نامزد بالاترین منصب چه سوابقی در خدمت به انقلاب داشته و درجه تبعیتش از آرمان های انقلاب چقدر بوده است.اقای رئیسی از این حیث خدمتگزار بیکم و کاست انقلاب اسلامی بود و کاملا پایبند به آرمان های این انقلاب.
*سفرهای استانی آقای رئیسی نیز شانس ایشان را برای رهبر شدن در آینده اضافه کرده بود.این سفرها که به راستی در ابعاد بیسابقهای صورت میگرفت ،هر چند از نظر بنده فایده چندانی برای اقتصاد و صنعت کشور نداشت، اما خواسته و ناخواسته موجب شده بود که آقای رئیسی به صورت مستمر و مستقیم با انبوهی از مدیران استانی و محلی و کلا پایوران نظام در سراسر کشور در ارتباط باشد.این عملا موجب شده بود که ایشان در بین این طیف از پایوران نظام محبوبیت پیدا کند.خود این ویژگی نیز در بالا رفتن شانس ایشان نقش مهمی داشت.
*سخنرانی های آقای رئیسی هم به نظر من بر خلاف روسای جمهور قبلی بیشتر متمرکز بر شعارهای اصلی انقلاب و تبلیغ این شعارها بود تا مسائل اجرایی که حوزه اصلی کار رییس جمهور است.البته روسای جمهوری قبلی هم در سخنرانی هایشان شعارهای انقلابی میدادند اما بیشتر درباره وظیفه و کار اجرایی شان صحبت میکردند تا آرمان های انقلاب.نکته این جاست که در یک تقسیم کار اعلام نشده در جمهوری اسلامی همیشه روال چنین بوده که رهبر عمدتا سخنگوی انقلاب و آرمان هایش باشد و رییسجمهور عمدتا سخنگوی امور اجرایی.به هر حال ، این خصوصیت آقای رئیسی هم موجب شده بود که او بیشتر در قالب فردی جلوه کند که شانس پوشیدن ردای رهبری را در آینده دارد.
این نظراتی هم که در بالا ارائه شد صرفا نظر شخصی بنده است و هیچ اصراری هم ندارم که درست است.
بیژن اشتری Instagram @bijan_ashatri
بیژن اشتری
قربانی جنايت خامنه ای
|