«رهايي از دروغ»

بابک غفوري‌آذ
رJanuary 28, 2024

شما ايران زندگي مي‌کنيد. با وجود سانسور چگونه کار مي‌کنيد؟

«زندگي در ايران اولين انتخابم است. اميدوارم تا پايان عمرم امکان خروج از کشورم براي پروژه‌هاي ويژه‌ و امکان بازگشت به کشور را داشته باشم. من هر يک از اقامت‌هايم در خارج از کشور را يک پرانتز مي‌دانم که بايد بسته شود تا بتوانم باتري‌هايم را در ايران شارژ کنم. اينجاست که احساس خوبي دارم، جايي که زندگي برايم واقعي‌تر به نظر مي‌رسد. پياده روي در اصفهان و تهران را دوست دارم، اين ارتباط با مردم در سطح شخصي و حرفه‌اي براي من اساسي است.

من هميشه گفته‌ام که سانسور مضر است. ما مي‌توانيم براي دور زدن آن، چاشني‌ها يا شيوه‌هاي بياني پيدا کنيم، اما در درازمدت، خلاقيت شما را خشک مي‌کند و همه مجاري هنر را مي‌بندد. چهل سال است که هنرمندان ايراني با وجود سرکوب و سانسور، سال به سال به توليد خود ادامه داده‌اند. اما طي يک سال گذشته، روند توليد، به ويژه توليدات سينمايي، متوقف شده است. به سهم خودم ديگر نمي‌توانم با همان شرايط به کار ادامه دهم. من ديگر نمي‌خواهم به‌طور سيستماتيک موهاي زنان را در فيلم‌هايم بپوشانم، در حالي که در جامعه ايران از اين ممنوعيت سرپيچي شده است. تا زماني که از اين اجبار [نپوشاندن سيستماتيک موهاي زنان] رهايي نيابم، ديگر در ايران فيلم نمي‌سازم.»



عکس: خبرگزاري فرانسه


آينده کشور خود را چگونه مي‌بينيد؟

«من خوش‌بين هستم، شايد حتي خوشبين‌تر از هميشه، زيرا اين نسل را مي‌بينم، اين دختران جوان را، اين نوجوانان را که داراي شجاعت بي حد و حصر، روشن بيني، درجه‌اي از آگاهي و اطلاعاتي هستند که در تاريخ ايران بي‌سابقه است. با نگاه کردن به دخترانم، فقط مي‌توانم به آينده آنها اميدوار باشم. بديهي است که در کوتاه‌مدت وضعيت بد و بدتر مي‌شود. با اين حال، من متقاعد شده‌ام که در درازمدت، چشم‌ها دوباره به غناي فرهنگ و تمدن ايراني معطوف خواهد شد. اين جواني که ايران فردا را خواهد ساخت، بر خلاف بزرگانشان که فقط آنچه را که نمي‌خواستند مي‌دانستند، بسيار آگاه است و مي‌داند چه مي‌خواهد.»



اين پاسخ‌هاي اصغر فرهادي به پرسش‌هاي خبرنگار لوموند (اگر تکذيب نشود) شوق‌انگيز است. شوق تماشاي تصميم سخت يکي از همان شخصيت‌هاي فيلم‌هاي آقاي فرهادي. يکي از آنها که در هزارتوي پيچيده جامعه درگير ايران در انبوهي از لايه‌هاي دروغ و پنهان‌‌کاري سرانجام تصميم به حقيقت‌گويي مي‌گيرد. چشم بر منافعش مي‌بندد و مي‌خواهد نزد وجدانش راحت باشد.

اصغر فرهادي اگر به اين صحبت‌ها عمل کند مي‌تواند يکي از مهم‌ترين پرچمداران سينماي ايران در رها کردن آن از چنبره دروغي 40 ساله باشد. دروغي که حالا جامعه ايران به گفته خود آقاي فرهادي به سرپيچي از آن برخاسته است.

سينماي ايران نبايد نمايشگر دروغ باشد.

«رهايي از دروغ»