از صفحه اینستاگرام میم یزدانی خرم
m.yazdanikhorram
.
قلب او قلبِ پرنده بود... خانم‌ها، آقایان واروژان ۴۷ سال پیش در انتهای شهریور و چند هفته مانده به ۴۱ ساله‌گی‌اش از دنیا رفت. مردِ خجالتی‌ای که عکس‌های کمی از او مانده. آهنگ‌سازی که مصاحبه نکرد و آرتیستی که بسیاری از نمادین‌ترین آهنگ‌های دهه‌ی پنجاه از آن اوست. وقتی «ابی» به‌عنوان چهره‌ای تازه‌آمده در فیلم «کندو» بر آهنگ او می‌خواند یا گوگوش با «هم‌سفر» باعثِ کلاسیک‌شدنِ جاده‌ی چالوس می‌شود این واروژان است که روح زمانه‌‌ی خود را درک کرده. اَرمنی درس خوانده‌ای که مرگ‌اش تراژیک بود. (مگر مرگ غیرتراژیک هم داریم؟ نمی‌دانم). حسین عصاران در کتابِ خواندنی «واروژان» راویت‌هایی در سیگارهای متعدد او و مشکل قلبی مادرزادی‌اش می‌آورد و این‌که فشار کار و شاید شکستی عاشقانه و البته به روایتی گیرو‌گرفت‌های مالی باعث شد او سکته کند و سیزده روز در بیمارستان جم بستری باشد. در حالی‌که همه‌چیز نشان از بهبودی داشت او «راه» می‌رود و بعد ناگهان ایست بعدی و تمام.

واروژان یکی از متعدد نمادهای دهه‌ی پنجاه است او برعکس آهنگسازی چون منفردزاده گرایش‌های سیاسی و انقلابی ندارد و ذهن شگفت‌اش در یکی از طلایی‌ترین دوره‌های موسیقی ایران شاه‌کار می‌کند. دانش بالای او در سن پایین و شناخت‌اش از خواننده‌گان جدید باعث شد نگاه مدرنی رقم بزند که در آن موسیقی روایی‌تر شد و فضاهایی که واروژان ساخت تا امروز در گوش مخاطب ایرانی طنین داشته باشند. واروژان بی‌آن‌که بداند یکی از طرف‌های مبارزه‌ای بود که جریان‌های خلق‌گرا علیه موسیقی پاپ راه انداخته بودند. حمله‌ی جریان آل‌احمد به این موسیقی و خواننده‌گان تازه و متهم کردن آن‌ها به «عدم درکِ روح زمانه»! به خوبی در آثار نویسنده‌‌گان آن دوره مشخص است. شاید به همین دلیل بود که برخی خواننده‌گان تلاش کردند خوانش‌های سیاسی از آثار خود بدهند و همین‌طور آهنگ‌سازان اما واروژان به‌شدت از این دعوا دور بود. او یک‌سال‌و‌پنج ماه قبل بهمن ۵۷ از دنیا رفت اما با وجود محدودیت‌های سختی که برای موسیقی پاپ ایجاد شد آثار او در دهه‌های بعد مرگ‌اش گرم‌کننده‌ی ذهن‌ها و نسل‌های تازه بودن. تا بازگشت دوباره‌ای پاپ در اواخر دهه‌ی هفتاد. همکاری‌های او با ایرج جنتی‌عطایی، علی حاتمی، کامران شیردل، ناصر چشم‌آذر، شهیار قنبری و... آن‌هم در کم‌تر از ده سال میراثی شگفت بر جا گذاشت که مدام اهمیت‌اش را بیش‌‌تر می‌فهمیم.

در روز رونمایی از کتاب واروژان یکی از سخن‌ران‌ها بودم. ناصر چشم‌آذر فقید رو به جمعیت گفت به احترام او بایستند و از ته دل از او گفت. از مردی که سلیقه‌ی شنیداری یک نسل را بالا برد. واروژ.

 

 

 

 

 

View this post on Instagram

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

A post shared by m.yazdanikhorram (@m.yazdanikhorram)