از صفحه اينستاگرام ميم. يزدانی خرم
عاشقانهی ضدِانقلاب. انتشار اولین ترجمهی کامل از رمان تاریخسازِ «دکتر ژیواگو» از زبان روسی بینهایت مهم است. رمانی که به واسطهی اتفاقهایی که برای نویسندهاش رقم خورد و محبوبیتِ حیرتآورش هنوز از سوی «توده»ایهای ایران تکفیر میشود. چند سال این ترجمه زمان برد و حالا به بازار آمده تا قدرتِ روایت باریس پاسترناکِ شاعر را در تنها رماناش نشان دهد. رمان در سال ۱۹۵۷ تمام شد. ده سال پاسترناک مشغول نوشتناش بود. ممنوع شد و به ایتالیا قاچاق. ابتدا نسخهی ایتالیاییاش را چاپ کردند و بعد آلبر کامو از تمام روابطاش استفاده کرد تا رمان به زبان مادری نویسنده در اروپا چاپ شده و او نوبل ۱۹۵۸ را از آن خود کند. نوبلی که پاسترناک را مجبور کردند نپذیرد. اما چه چیز خوروشچف را چنین عصبانی کرد تا جایی که صفت توهینآمیزی نبود که به پاسترناک ندهند. رمان یک عاشقانهی بزرگ است. داستان یک پزشک که به دو زن عاشق است و در بحبوحهی انقلاب سرخ شاهد نابودی آرمانها، شکوه و البته عشق میشود. نویسندهگامی با یکدهم نگاه انتقادی پاسترناک در دوران استالین کشته و اعدام میشدند اما خروشچف گیر افتادهبود. او مدعی «اصلاحات» بود و از سویی دیگر وزیر فرهنگاش یکاترینا فورتسِوا ( تنها زنی که در بهشت سوسیالیسم وزیر شد و بعدها هم خودکشی کرد) تاکید داشت مماشات با «هرزهنگاری» پاسترناک عواقب ناگواری دارد. خروشچف مانند اکثر دیکتاتورها رمان را نخواندهبود. ماموران کا.گ.ب برای تحقیر نویسنده که در خانهی روستاییاش حصر شدهبود از روابط عاشقانه و رندهگی خصوصی او پرده برداشتند تا آبرویاش را ببرند! از سویی نسخههای قاچاق «دکتر ژیواگو» در شوروی دستبهدست میشد. بعدها کسی نوشت خروشچف را دو چیز سرنگون کرد « ژیواگو، خلیج خوکها» و سالها بعد نوشتند یکی از عوامل تحقیر شوروی ممنوع کردن این رمان و حادثهی چرنوبیل بود. پاسترناک که بهشدت تحتفشار بود دو سال بعد نوشتن رمان در هفتاد سالهگی از دنیا رفت. در ایران حزب توده نظر منفی نسبت به چاپ این رمان داشت اما نیروی سومیها که ضدشوروی بودند از آن استقبال کردند و علیاصغر خبرهزاده از فرانسه رمان را ترجمه کرد. رمان یک عاشقانهای حماسی ست که مفهومِ انقلاب را دست انداخته و آن را بستری برای انتقام و تحقیر هرچه باشکوه بوده میانگارد. پاسترناک انقلاب خونین کشورش را به شکلِ کلیتی ضدانسانی و عشق تصویر کرد. او باور داشت این انقلاب فقط خون میخواهد و یک پزشک در میانهی این حجم انتقام با عشق چه خواهدکرد؟ پاسترناک به ضدانقلابِ بیاخلاقی مشهور شد که آبروی خلق را برده بود...
از صفحه اينستاگرام ميم. يزدانی خرم
آیدا رستمی را هم کشتند
|