افتتاح فيلم مستند پالمه

از روز جمعه در بیشتر از صد سینمای کشور سوئد فلم مستند پالمه راجع به زندگی شخصی و سیاسی اولوف پالمه صدر اعظم (نخست وزیر) اسبق سوئد برای اولین بار به نمایش در آمد. تا به حال در فيلم ها، گزارشات و برنامه های مختلف در مورد معمای قتل و مرگ اولوف پالمه بحث های فراوان صورت گرفته است اما این بار کارگردانان این فيلم کریستینا لیندسروم (Kristina Lindström) و مود نیساندر (Maud Nycander) به زندگی و به شخصیت این ساستمدار پرداخته اند.

فيلم انعکاس این است که ما آدم های معمولی هستیم و توانایی ما اندازه دارد و اگر کسی برای چیزی بیش از اندازه زحمت می کشد، خود را تحت فشار بیشتر قرار می دهد.

می توان گفت که فيلم تصویریست از برخورد بیرحمانه ی جامعه در برابر شخصیت های متفاوت. اما باوجود این هم او الگوییست برای متفاوت بودن، برای این که آدم ها باید متفاوت باشند.



مود نیساندر در این مورد می گوید:

ـ هرچیزی که تا به حال در مورد اولوف پالمه گفته شده، در مورد قتلش بوده که آن هم متاسفنه تا به حال مجهول است. اما زندگی و شخصیت اش هیچ گاهی به تصویر کشیده نشده. هرچند در کتاب ها این کار شده است اما تصویر چیز دیگریست. به ویژه دیدن تصاویر سابقه ی آرشیف سیریست به زمان گذشته.

افتتاح فلم مستند پالمه



در فيلم همچنین نظریات و دیدگاه های پالمه به زندگی انعکاس یافته است.




سخن رانی اولوف پالمه بر روی یک کامیون درسال ۱۹۶۸. Foto: Scanpix

. او در یکی از صحبت های خود در یک نمایش تلویزیونی بریتینیا در سال ١۹۶۹ چند ماه قبل از این که رهبر حزب سوسیال دیموکرات انتخاب شود، گفته بود:

ـ تا زمانی که ما در این دنیا هستیم، باید تا حد ممکن کوشش کنیم که زندگی را آبرومندانه تر بسازیم. به هر حال اساس آیدیولوژی و سیاست من همین است.



در فيلم محسوس است که کریستینا لیندسروم (Kristina Lindström) و مود نیساندر (Maud Nycander) در جریان آفرینش این فيلم به مواد فراوان آرشیف دست یافته اند. در یکی از صحنه های فيلم در نیمه شب زمانی که اولوف پالمه بعد از پیروزی در انتخابات ١۹۷۳ به خانه ی خود بر می گردد، گروه فيلمبرداری او را تعقیب می کند. او که یک گام پیشتر از فيلمبردار است، در کنار خانه که یک راد هوس معمولی در ولینگبی است، می ایستد و روی خود را به طرف فلمبدار نموده، از او خواهش می کند که کمره را خاموش کند چون که او کلید خانه اش را در بیرون دروازه در جایی پنهان کرده است و نمی خواهد جای کلیدش افشا شود.

کریستینا لیندسروم (Kristina Lindström) در مورد این صحنه ی فيلم می گوید:

ـ این اصلا قابل تصور نیست. که یک نخست وزیر کلید خانه ی خود را در بیرون در پنهان می کند. یا این که او در یک محله ی معمولی و با مردمان عادی زندگی می کند. این نمایانگر یک سوئد دیگر یا یک زمان دیگر است.

برای ساختن این فيلم کارگردانان نه تنها از مواد آرشیف تلویزیون سویدن، بلکه از آرشیف شخصی اولوف پالمه که فيلم های هشت ملی متری بود و همچنین از مصاحبه ی که با لیسبت پالمه (Lisbet Palme) خانم نخست وزیر و سه پسرش داشتند، استفاده کرده اند.

به این ترتیب سازندگان فلم یک تصویر متفاوت از این شخصیت ارائه می دهند. ابراز نظر ها در مورد پالمه در این فيلم مختلف اند. عده ی او را بی حد دوست دارند و عده ی هم از او بی حد متنفر اند. سازندگان فيلم می گویند که حصول این نظریات برای آن ها خیلی مشکل بود ولی انها خواسته اند نظریات مختلف را در اختیار بیننده بگذارند تا بننده خود فضاوت کند.

این مورد در دوصحنه به وضاحت می شود که در یک صحنه وزیر دارایی سابقه شل اولوف فلدت (Kjell-Olof Feldt) راجع به خشم اولوف پالمه در برابر همکارانش در دولت حکایت می کند و در صحنه ی دیگر ماتیاس پسر پالمه می گوید که پدرش در طول زندگی بالای او و یا برادرانش حتا یک بار هم خشمگین نشده است.

در فيلم انعکاس یاففته است که در شخصیت پالمه یک شعور قاطع و همزمان یک احساس عمیق نهفته است. کریستینا لیندسروم (Kristina Lindström) در این مورد می گوید:

ـ او یک علاقمندی و همچنان یک توانایی داشت که افکار خود را به وضاحت ابراز کند و نمی توانست آنانرا بیان نکند.
در فيلم برخورد های قاطعانه ی او در برابر دیکاتاتوری نظامی اسپانیا، و چیلی و در برابر جنگ امریکا در ویتنام و در برابر نژلدپرستی در افریقای جنوبی و همچنین ظرافت های کاری او در سیاست داخلی انعکاس یافته است.

این فيلم زندگی اولوف پالمه را از کودکی تا قتل خشونت بارش به نمایش می کشد.
در سال های اخیر دیده می شوند سیاستمدارانی که فعالیت ها، ابتکارات و اندوخته های پالمه را در زندگی سیاسی کشور نادیده می گیرند اما شور نوسازی پالمه یکی از موارد مهمی است که در فيلم به آن پرداخته شده است.

کریستینا لیندسروم (Kristina Lindström) در این مورد می گوید:

ـ فيلم انعکاس این است که ما آدم های معمولی هستیم و توانایی ما اندازه دارد و اگر کسی برای چیزی بیش از اندازه زحمت می کشد، خود را تحت فشار بیشتر قرار می دهد. می توان گفت که فيلم تصویریست از برخورد بیرحمانه ی جامعه در برابر شخصیت های متفاوت. اما باوجود این هم او الگوییست برای متفاوت بودن برای این که آدم ها باید متفاوت باشند.

گفتنیست که اولوف پالمه در شام ۲۸ فبروری ١۹۸۶ زمانی به قتی رسید که بعد از تماشای فيلم سوئدی برادران مزارت، یکجا با خانمش لیسبت پالمه (Lisbet Palme) از سالون سینما خارج شده به طرف خانه روان بودند.

پخش شده: Persiska ... فارسی

Homayun Morowat
همایون مروت
گزارشگر بخش فارسی رادیوی بین المللی سویدن
Morowat.homayun​@sverigesradio.se